OKB Nedir ?
Sık kullanılan diğer ismiyle takıntı hastalığı obsesyon ve kompülsiyonların kısır bir döngü oluşturduğu bozukluktur.
Obsesyon, kişinin zihnine tekrar tekrar gelen, uzaklaştırmakta zorluk çektiği, saçma yada mantıksız olduğunu bildiği halde zihninden çıkaramadığı rahatsız edici düşüncelerdir. Kompulsiyon ise kişinin zihnine gelen bu düşüncelerini azaltmak, yok etmek için yaptığı eylemler olarak tarif edilebilir.
Çocukluk çağında OKB sıklığı % 1-2 arasında değişen oranlarda görülmektedir. Çocukluk döneminde erkek çocuklarda kız çocuklardan daha fazla görülürken ergenlik ve erişkinlik döneminde kız erkek oranı yakındır.
En sık görülen obsesyonlar kirlenme bulaş obsesyonları, zarar görme obsesyonları, cinsel ve dini obsesyonlardır. En sık görülen kompulsiyonlar da yıkanma ve temizlik, kontrol etme, tekrarlama, biriktirme, sıralama- sayma şeklindedir. Her vakanın obsesyon ve kompulsiyonları kendine özgüdür ve zaman içinde değişkenlik gösterebilir.
Her takıntı OKB midir?
Her takıntı OKB değildir. Özellikle erken çocukluk döneminde gelişimsel tekrarlayıcı örüntüleri takıntılardan ayırt etmek önemlidir. Ayrıca takıntılı davranışlar ve düşüncelerle geçen süre ya da hayatı etkileme düzeyi değerlendirilerek takıntıların OKB olup olmadığına karar verilir.
OKB tedavisi
Altın standart tedavi bilişsel davranışçı terapidir. Ancak bazı olgularda şiddete , eşlik eden hastalıklara göre ilaç tedavileri de önerilebilir. Çocukluk dönemi OKB’sinde terapi sürecinde ele alınması gereken önemli konulardan birisi de ailenin kompulsiyonlara dahil olup olmadığını (annesine bir şey için ısrarla cevap vermesini isteme, kirli olduğunu düşündüğü şeyi anne babasına aldırtma gibi) değerlendirmek, aileye bu konuda bilgi vermek ve beceri edindirmek oldukça önemlidir.